طرح‌‌واره درمانی رویکردی درمانی در روانشناسی است که توسط جفری یانگ پایه‌گذاری شده ‌است و برای درمان اختلالات شخصیت و اختلالات مزمنِ محور دو راهنمای تشخیصی و آماری اختلال‌های روانی، مانند بیمارانی که به سایر درمان‌ها مثل درمان کلاسیک شناختی رفتاری پاسخ نداده‌اند یا بازگشت علایم را دارند به کار می‌رود.

 

یک صندلی چهارپایه را تصور کنید و خیال کنید که وقتی می خواهید روی آن بنشینید می شکند. آیا شما این صندلی را شکسته، معیوب یا آسیب‌دیده توصیف می‌کنید؟ آیا ممکن است این صندلی را ناکارآمد و یا حتی ناهنجار بنامید؟ من این سؤال را تابه‌حال از چندصدنفر پرسیده‌ام و همه آن‌ها حداقل به یکی از سؤالات بالا جواب مثبت داده‌اند. مشکل این جواب غریزی – بله این صندلی مشکلی، عیبی یا نقصی دارد- این است که در آن از به‌حساب آوردن نقش بسیار مهم بافتار غفلت می‌شود. پس از شما دعوت می‌کنم تا به سه یا چهار بافتاری فکر کنید که می‌توانیم بگوییم این صندلی در آن‌ها برای رسیدن به یک هدف بسیار مؤثر است.

آیا چیزی به ذهنتان رسید؟ چند موردی که به ذهن من می‌رسد این‌ها است:

 • تعریف یک جوک که نیاز به نمایش دادن دارد

 •  ایجاد یک اثر هنری از مبلمان شکسته

 • نشان دادن اشکالات طراحی در یک کلاس ساخت مبلمان

• بهبود دادن قدرت ماهیچه، هماهنگی یا تعادل (مثلاً سعی می‌کنید بدون اینکه صندلی بیفتد روی آن بنشینید(

• زخمی کردن خود در محل کار برای اینکه دریافت غرامت

• درست کردن آتش

در همه این بافتارها، کارکردهای این صندلی به‌طور مؤثری در رسیدن به اهداف موردنظر مؤثر است. این مثال نشان می‌دهد که بافتارگرایی کارکردی به چه معناست: این فلسفه به دنبال فهم کارکرد چیزها در بافتارهای خاص است. از دیدگاه ‌FC هیچ فکر، احساس یا خاطره‌ای ذاتاً نابهنجار، ناکارآمد یا آسیب‌زا نیست بلکه همه این‌ها وابسته به بافتار است.

هدف بافتارگرایی کارکردی و علم رفتار بافتاری پیش بینی و تاثیر گذاشتن بر رویدادها به صورت دقیق، وسیع و عمیق و با استفاده از اصول مورد حمایت تجربی است. در ACT  این هدف اختصاصاً کمک به انسان‌ها برای ایجاد یک زندگی غنی، کامل و معنادار است.