سرنوشت بازارهای موازی ورای مذاکرات و انتخابات (ویژه بعد از انتخابات)

در زندگی انسان سه راه دارد:
راه اول از اندیشه می‌گذرد،این والاترین راه است.
راه دوم از تقلید می‌گذرد، این آسان‌ترین راه است.
و راه سوم از تجربه می‌گذرد، این تلخ‌ترین راه است.
کنفسیوس

رئیس جمهور در انتخابات مشخص شد و یکی از گره های کور تقریبا روشن و مانده است مذاکرات وین!
اگر در دولت بعدی شاهد رویکرد به غیر از قبول علم اقتصاد حتی حداقلی باشیم چه روی خواهد داد؟
نقدینگی به ۳۵۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده است این عدد در صورت عدم رشد اقتصادی همانند دینامیت عمل می کند و خواهد کرد! در این حالت بازارها چه واکنشی نشان خواهند داد؟
آیا مالیات بر عایدی سرمایه بر روی حرکت بازارها تاثیر گذار خواهد بود؟
آیا بازار مسکن به رکود خواهد رفت یا کماکان به عنوان یک حفظ کننده بزرگ ایرانیان در مقابل تورم خواهد بود؟
سرنوشت بازار خودرو سیاسی است یا اقتصادی؟
آیا دلار کاهشی می تواند شدیدا صعودی شود؟
تاثیر نزول شدید دلار بعد از توافق احتمالی در دولت بعد چگونه خواهد بود و چه سناریو هایی محتمل است؟
بازار سرمایه به گل نشسته روزنه ای برای امید دارد؟
دل بستن به یک بازار چگونه شرایط ما را تحت تاثیر قرار خواهد داد؟
آینده رمز ارزها در ایران د خطر است؟
استراتژی های سرمایه گذاری در ابن بازار چگونه باید باشد؟
همه اینها سوالاتی است که میلیونها ایرانی از خود می پرسند، ما با رویکرد مدیریت ریسک و باید ها و نبایدها به این اتفاقان نگاه خواهیم کرد.

🔴بانک مرکزی معکوس کشید
اتفاقی نادر در عملیات بازار باز

به گزارش اقتصادنیوز، در هفته سوم خرداد 1400 در عملیات بازار یک اتفاق عجیب رقم خورد که در تمام مدت برگزاری عملیات از سال گذشته تا کنون بی سابقه بوده است. در این هفته بانک مرکزی که همیشه با خرید اوراق به بانک ها پول تزریق می کرد در این هفته معکوس عمل کرد. یعنی به بانک ها اوراق فروخت و پول جمع کرد.

به عبارت دیگر این نهاد پس از آن که در هفته های اخیر حجم اعتبارات قاعده مند را صفر کرده و تزریق نقدینگی در بانکهارا متوقف ساخت و در موقعیت فروشنده اوراق قرار گرفت و از این طریق سعی کرد تا نقدینگی مازاد بانکها را جذب کند. این عملیات با نرخ سود 18 درصد انجام شد و تاریخ سررسیدآن هفت روزه است. در شرح گزارش بانک مرکزی می توان به طور دقیق مبلغ جذب شده را محاسبه کرد.

در عملیات بازار باز این هفته، سه بانک سفارش خرید اوراق مالی اسلامی دولتی در قالب توافق بازخرید معکوس (ریپوی معکوس) را تا مهلت تعیین‌شده و مجموعاً به ارزش 11 هزار و 200 میلیارد تومان از طریق سامانه بازار بین‌بانکی به بانک مرکزی ارسال کردند.

با توجه به پیش‌بینی بانک مرکزی از وضعیت نقدینگی در بازار بین‌بانکی، موضع عملیاتی بانک مرکزی در این هفته جذب نقدینگی بوده و در قالب توافق بازخرید معکوس به مبلغ 6 هزار و 370 میلیارد تومان با سررسید 7 روزه با حداکثر نرخ 18 درصد مبادرت کرد و معاملات مربوط به این عملیات در روز دو‌شنبه 17 خرداد ‌ماه انجام شد.

به عبارت دیگر در این هفته نه تنها در بازار باز بسطی شکل نگرفت بلکه با عملیات ریپوی معکوس نقدینگی مازاد نیز جذب شد.

افزون بر این، در هفته منتهی به 17 خرداد ماه سال جاری، به‌رغم امکان استفاده بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی دارنده اوراق مالی اسلامی دولتی از اعتبارگیری قاعده‌مند (دریافت اعتبار با وثیقه از بانک مرکزی) در قالب توافق بازخرید با نرخ سود سقف دالان و در روزهای شنبه تا چهارشنبه هر هفته، به دلیل کفایت نقدینگی موجود، هیچ‌ یک از بانکها و مؤسسات اعتباری غیربانکی از اعتبارگیری قاعده‌مند (توافق بازخرید) استفاده نکردند.

منبع:اقتصاد نیوز

چند سوال مهم و اساسی که باید بدان پاسخ هایی قابل اتکا یافت:

آیا با رسیدن به نتیجه در مذاکرات وین تحولی در بازار ارز روی خواهد داد؟
در صورت روی دادن نتیجه مذاکرات وین چه نتایج متفاوتی را در بازار شاهد خواهیم بود؟
تاثیر کاهش قیمت دلار چگونه است و چه میزان زمانی دوام خواهد داشت؟
یعنی ممکن است کاهش قیمت ارز سریعا با افزایش جبران شود؟
ما در سال ۱۴۰۰ چه رویکردی باید به بازارهای موازی داشته باشیم؟

🔸️دو راهی ها هر روزه دلار

🔴بازار دلار به دو راهی قیمتی رسیده است که سرنوشت آتی این ارز را مشخص می کند. در یک راه، محدوده ۲۳ هزار و ۸۰۰ تومانی قرار دارد که افت به زیر این محدوده، فروشندگان بازار ارز را فعال تر می کند. راه دیگر، محدوده ۲۴ هزار و ۲۰۰ تومانی است که شکست آن، چراغ سبز به خریداران برای بازگشت به بازار است.

در روزهای اخیر، نوسان گیران بیشتر سعی کرده اند،‌ در فاصله بین دو محدوده 23 هزار و 800 تومان تا 24 هزار و 200 نوسان گیری کنند. به عنوان مثال،‌ بعدازظهر روز دوشنبه بعد از اینکه قیمت دلار تا محدوده ۲۴ هزار و ۱۰۰ تومان رشد کرد، به یکباره فروش های ارزی بالا رفت و قیمت به زیر مرز ۲۴ هزار تومانی حرکت کرد. افزایش فروش ها موجب شد که قیمت دلار در معاملات پشت خطی به محدوده ۲۳ هزار و ۹۰۰ تومان کاهش پیدا کند. اگر این افت در روز جاری ادامه پیدا کند و محدوده ۲۳ هزار و ۸۰۰ تومانی از دست برود، کار برای افزایشی های بازار دلار دشوار خواهد شد. با این حال، سناریوی حرکتی محتمل روز سه شنبه ادامه روند روزهای گذشته است. در واقع دلار ممکن است در ابتدای روز کاهش پیدا کند ولی در ادامه روز، به سوی مرز ۲۴ هزار تومانی حرکت خواهد کرد.

🔴دلار پشت خطی

یکی از احتمالاتی که افزایشی های بازار دلار سعی می کردند، توجه سایر معامله گران را به آن جلب کنند، اظهارات رییس پیشین بانک مرکزی بود. همتی در مصاحبه ای از کاهش شدید صادرات نفت در مقاطعی از دوران تحریم و کسری بالای بودجه خبر داد. افزایشی ها تصور می کنند،‌ با توجه به اینکه بازار با خبر خاصی از پیشرفت مذاکرات رو به رو نشده است، ممکن است صحبت های همتی را جدی بگیرد.. با این حال، هم چنان در برابر افزایشی های بازار ارز، عرضه معنادار دلار توسط بازارساز وجود دارد.

در بازار ارز یک اتفاق دیگر نیز رخ داده است. بسیاری از خریداران و معامله گران ارزهای دیجیتالی از تتر به عنوان وسیله پرداخت بیت کوین و سایر رمزارزها استفاده می کنند.

تتر یک ارز دیجیتال است که قیمت آن همیشه ثابت است. ارزش هر واحد تتر همواره برابر با ۱ دلار ایالات متحده آمریکا است. در واقع تتر دلار مجازی می تواند توصیف شود در ایران فاصله قیمتی هر تتر با قیمت دلار بازار بین 700 تا 1000 تومان بود اما از روز گذشته این فاصله کم شده است.

🔴نرخ رشد نقدینگی در سال ۱۳۹۹ (براساس ارقام مقدماتی) به دلیل تغییر شرایط پیرامونی اقتصاد کشور، از روند بلندمدت خود فاصله گرفته و به ۴۰.۶ درصد و نرخ رشد پایه پولی نیز به ۲۹.۲ درصد رسید.

این نرخ رشد نقدینگی بالاترین نرخ رشد نقدینگی کشور از سال ۱۳۵۸ تاکنون بی سابقه بوده است.

تحلیل روند تغییرات کل‌های پولی در طول سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ به خوبی حاکی از این مهم است که رشد نقدینگی در این سال‌ها تا حدود زیادی متأثر از تشدید تحریم‌های خارجی و کاهش قابل ملاحظه درآمدهای ارزی و همچنین مسدودی بخشی از منابع ارزی بود که به موجب قوانین بودجه سالانه، بانک مرکزی مکلف به خرید آنها بود. در این ارتباط به موجب بند د تبصره ۴ قوانین بودجه سالهای ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ و سایر تکالیف, نظیر برداشت از صندوق توسعه ملی برای کرونا، بانک مرکزی مکلف به خرید ارز صندوق توسعه ملی به نرخ نیمایی شد که آثار پولی بیشتری نسبت به گذشته (با توجه به افزایش قابل توجه تفاوت بین نرخ ارز نیمایی و بانکی) به همراه داشت.

این در حالی بود که عمده مصارف ارزی کشور را واردات کالاهای اساسی و دارویی به نرخ بانکی تشکیل می‌داد که ارز خریداری شده از دولت تنها بخشی از نیازهای ارزی واردات را تأمین می‌کرد.

به بیان دیگر، اگر چه در طول چند دهه گذشته، تاثیرپذیری رشد نقدینگی از بودجه دولت به اشکال مختلف از جمله استقراض مستقیم دولت از بانک مرکزی، فروش درآمدهای ارزی دولت به بانک مرکزی (به دنبال افزایش قیمت و صادرات نفت)، وضع تکالیف زیاد بر شبکه بانکی و ایجاد ناترازی در جریان منابع مصارف بانک‌ها زمینه بروز داشته است، لیکن در سال ۱۳۹۹ عدم امکان خنثی سازی رشد خالص دارایی‌های خارجی به دلیل مشکلات ناشی از نقل و انتقال منابع خارجی، عامل اصلی رشد پایه پولی و نقدینگی بوده است؛ به طوری که ۲۷.۰ واحد درصد از رشد ۲۹.۲ درصدی پایه پولی در پایان سال ۱۳۹۹ نسبت به پایان سال قبل، به افزایش خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی مربوط بوده است.

البته انتظار می‌رود با لغو تحریم‌ های بانکی و با فراهم شدن دسترسی بانک مرکزی به منابع مسدودی، مقام پولی کنترل موثرتری بر تحولات پایه پولی متناسب با اهداف خود داشته باشد.