پژوهش راهی برای گسترش مرزهای دانش و گشودن افق‌های تازه برای آیندگان است و پژوهشگر فردی است که سطح دانایی که یکی از محور‌ها و شاخص‌های اصلی پیشرفت و تعالی هر جامعه به شمار می‌رود را با پژوهش‌هایی که انجام می‌دهد افرایش می دهد. پژوهش کوششی برای یافتن بهترین راهکار‌های ممکن برای حل مشکلات موجود جامعه است و فعالیت های پژوهشی قطعاً با مطالعه و تحلیل منابع اطلاعاتی موجود و تولید اطلاعات جدید همراه است. دانش جدید در واقع حاصل فعالیت‌های پژوهشی است که انجام می‌گیرد و پژوهش در هر موضوع، به هر گونه و در هر سطحی که انجام شود، تلاشی منسجم و نظام‌مند است به نوعی که بسیاری پژوهش را «مطالعه آگاهانه، برنامه‌ریزی شده و روشمند به هنگام رویارویی با مسأله‌ای پیچیده و مبهم به قصد ایجاد وضوح و رفع پیچیدگی و ابهام از آن مسأله» تعریف کرده اند.

با این تعاریف پژوهشگر فردی است که با روش‌های علمی، در صدد رسیدن به‌ شناختی تازه از مسائل و مفاهیم گوناگون است و تلاش پژوهشگر رسیدن به ‌شناختی روشن‌تر از مفاهیم پیرامون ماست. اما اگر خود پژوهشگر ناخواسته دچار خطاهایی باشد که نتایج پژوهش را مختل می کند، پژوهش های انجام شده آیا باز هم به شناخت روشن تر از مفاهیم منجر می شود؟

خطاهای شناختی (Cognitive bias) که به آنها سوگیری های شناختی هم گفته می شوند، خطاهایی هستند ذهنی که به صورتی نظام‌مند به گرایش، نگرش، وهم یا باوری غلط منجر می‌شوند و در تصمیم‌گیری، استدلال، ارزیابی، یادآوری، ادراک و شناخت افراد تاثیر می‌گذارند. خطاهای شناختی یکی از مباحث مهم مبحث علوم شناختی است و تا به امروز تعداد زیادی از این خطاهای ذهنی شناسایی شده است. فهرست انواع خطاهای شناختی بسیار طولانی است که بخشی از آن در شکل زیر وجود دارد.

در این وبینار قصد داریم ضمن معرفی اولیه خطاهای شناختی بخشی از این خطاهای را که به طور ویژه بر عملکرد پژوهشگران تاثیر می گذارد را معرفی نموده و تا جای ممکن نمونه هایی از این تاثیرات را بیان نماییم. تلاش ما این است که نمونه های ارائه شده از بین مقالات استخراج شود و تمامی مطالب ارائه شده در این وبینار از لحاظ علمی مستند باشد.

توجه: با توجه به اینکه سوگیری یا بایاس، به معنای خنثی نبودن نسبت به یک پدیده یا رویداد یا باور یا ارزش یا … است تلاش ما در این وبینار آشنایی پژوهشگران با این پدیده است و به هیچ عنوان قصد تخریب و یا تضعیف پژوهشگران نداریم.

مسابقه: دو خطای شناختی در پوستر وبینار گنجانده شده است، در صورتی که این دو خطای شناختی را شناسایی نمایید و این خطاها را به اکانت دانش ناب در واتس آپ یا تلگرام (به شماره 09056508497) ارسال نمایید، هدایایی از جنس فیلم وبینار تقدیم شما خواهد شد.