«دموکراسی در تاریکی می‌میرد». این شعاری‌ست که از چند سال پیش بر پیشانی روزنامه‌ی «واشنگتن پست» حک شده‌است. شعاری که نقش روزنامه‌ها و رسانه‌ها را در عصر جدید، به ما یادآوری می‌کند. در ایران نخستین مطبوعات را با نام «کاغذ اخبار» و «وقایع اتفاقیه» می‌شناختند. خبر به معنی داستان‌هایی که در ایران و جهان اتفاق افتاده‌است. دیری نپایید که در ایران هم، همچون سایر نقاط جهان، مطبوعات معنایی بسیار فراتر پیدا کردند و نقش‌های پررنگی در انقلاب مشروطه و ملی شدن صنعت نفت بازی کردند. مطبوعات تبدیل شدند به چراغی که قرار بود تاریکی را روشن کند. چراغی که روزگاری در «صور اسرافیل» در دست علی‌اکبر دهخدا بود و بعدها در «باختر امروز» به دست حسین فاطمی رسید. همین چراغ است که امروز در دست انبوهی از جوانان تحصیل‌کرده و خوش‌فکر ایرانی است. کسانی که علی‌رغم تمام موانع، در نشریات، روزنامه‌ها، سایت‌ها یا شبکه‌های اجتماعی‌شان به دنبال آگاهی‌بخشی و انتشار روشنایی هستند.

«روزنامه‌نگاری داده‌محور» یا «دیتا ژورنالیسم»، گونه‌ای از روزنامه‌نگاری است که تلاش می‌کند با اتکا بر داده‌های عددی، صحت‌سنجی و حقیقت‌یابی وقایع را دقیق‌تر کند. ست گودین، نویسنده‌ی کتاب‌های مشهور در حوزه‌ی بازاریابی می‌گوید: «هر چیزی را که اندازه‌گیری کنید، بهتر می‌شود»! این جمله که در ضرورت اندازه‌گیری بیان شده‌است، ناخودآگاه مسئله‌ی مهم‌تری را به ما یادآوری می‌کند: «قابل اندازه‌گیری بودن»!

کسانی که با شفافیت و پاسخ‌گویی بیگانه‌اند، ترجیح می‌دهند همواره عملکردشان غیر قابل‌اندازه‌گیری باشد. همیشه بتوانند با جملات کیفی و مبهم، خود را حق به جانب نشان بدهند. در طرف مقابل، این کمیت‌ها، عددها و داده‌ها هستند که می‌توانند امکان سنجش هر حرکتی را فراهم کنند. چه درباره‌ی یک شرکت تجاری و چه نحوه‌ی عملکرد یک وزیر یا رئیس جمهور.

این یک واقعیت است که اگر کسی بخواهد، با عدد و آمار هم می‌تواند دروغ بگوید، اما واقعیت مهم‌تر این است که وقتی پای عدد و رقم مطرح باشد، دروغ گفتن سخت‌تر است و راحت‌تر می‌توان گزاره‌ها را صحت‌سنجی کرد تا دروغ و راست از هم جدا شوند.

ما تصمیم گرفته‌ایم که با برگزاری این وبینار و مجموعه‌ای از کلاس‌های آموزشی که به زودی اطلاع‌رسانی خواهد شد، قدمی برای تقویت روزنامه‌نگاری داده‌محور در کشور عزیزمان برداریم.