روش های مختلفی وجود دارد که قانون و فناوری می توانند بر یکدیگر تأثیر بگذارند. با شتاب پیشرفت فناوری اطلاعات و ارتباطات مدرن، رابطه بین این دو به طرز قابل توجهی تکامل یافته است و فناوری به طور فزاینده ای به عنوان مکمل یا ضمیمه قانون استفاده می شود.

وکلاء، قضات و سایر فعالین حوزه حقوقی ، توسط اطلاعات دیجیتال و ابزارهای نرم افزاری احاطه شده اند که در زندگی روزانه خود از آن استفاده می کنند. نوآوری های فناوری نیز چالش های مختلفی را ایجاد می کند که حتما بررسی آن ها از دیدگاه حقوقی الزامی است.

اخیراً، فناوری جدیدی ظهور کرده است که ممکن است طرز تفکر ما را در مورد قانون تغییر دهد.این فناوری زنجیره بلوکی یا بلاکچین است، یک پایگاه داده غیرمتمرکز، ایمن و فساد ناپذیر! این فناوری ابزار اساسی برای ایجاد ارزش همتا به همتا و معاملات بدون نیاز به اعتماد را تشکیل می دهد. اگر این اصطلاحات کمی گنگ یا مبهم به نظر می‌رسد پس در ادامه با ما همراه باشید تا با نورافکنی از جنس حقوق همه این کلمات را بررسی کنیم.

آیا بلاکچین محدود به رمز ارزها است؟

رمز ارزها به عنوان یکی از (و احتمالا مهمترین) برنامه های کاربردی بر بستر بلاکچین معرفی شده اند، اما آیا تنها کاربرد بلاکچین رمز ارزها هستند؟ آیا همه رمز ارزها یکسان هستند؟ در مورد سایر کاربردهای بلاکچین مانند NFT ها، بازی ها، متاورس و ... وضعیت به چه صورت است؟ 

خیلی دور از واقعیت نیست اگر بلاکچین را همانند اینترنت و بیتکوین (به عنوان شاخص ترین رمز ارز)  به عنوان یک برنامه کاربردی (مانند فروشگاه یا شبکه اجتماعی یا هر برنامه کاربردی دیگر) که در بستر اینترنت فعالیت می کند، در نظر بگیریم. در اینصورت هزاران کاربرد و برنامه دیگر در این بستر وجود خواهند داشت که در تعامل با یکدیگر امکانات جدیدی را فراهم می کنند.

بلاکچین بستری را فراهم کرده با امکان ساخت و استفاده از ابزارهایی که تا قبل از آن وجود نداشته اند. از این رو برخی ابزارهای جدید معادل قبلی نداشته و در نتیجه ابعاد حقوقی آنها نیز کاملا جدید و بعضا ناشناخته است. برای بررسی این موضوع دو مسیر کلی وجود دارد:

اول اینکه به شکل خاص و موردی در خصوص هر کدام تحقیق کنیم. به عنوان مثال در مورد رمز ارز بیتکوین ابعاد حقوقی را بررسی کنیم. سپس در مورد رمز ارزهای دیگر. سپس در مورد کلکسیون (یا مجموعه) NFT های میمون های کسل سپس ... این لیست انتهایی نخواهد داشت و پس از مدتی به این نتیجه خواهید رسید که بهتر بود از مسیر دوم شروع میکردید.

دوم اینکه با یادگیری اصول و مفاهیم پایه ای بلاکچین بتوانیم خودمان کاربردها و ابزارهای مختلف را از جهات مختلف حریم خصوصی، امنیت، قابل ردیابی بودن، قابل شناسایی بودن و ... بررسی کرده و نتیجه گیری کنیم. در این صورت با معرفی یک ابزار جدید نیازی به انرژی و زمان بالا برای بررسی یک پدیده نوظهور نخواهید داشت، بلکه طبق اصولی که وجود دارد می توان در مورد این ابزار جدید بررسی های لازم را انجام داده و نتیجه گیری کنیم.

هدف از برگزاری این مجموعه وبینار چیست؟

اگر شما هم در هر یکی از حوزه های حقوقی فعالیت دارید، احتمالا اخبار مربوط به انواع کلاهبرداری هایی که با رمز ارز ها انجام شده است را شنیده اید.

ارزهای دیجیتال بی نام بوده و استفاده از ظرفیت های آن آسان می باشد، از طرفی همین ویژگی های به ظاهر خوب ارزهای دیجیتال و هم چنین فقدان مقررات کافی در این زمینه باعث شده صاحبان آن در معرض جرائم مختلفی از جمله سرقت، کلاهبرداری اینترنتی و انوع فیشینگ قرار گیرند.

جدای از این موضوع که بسیاری از این کلاهبرداری ها به دلیل عدم آگاهی و رعایت مسائل امنیتی توسط کاربران اتفاق افتاده است، نحوه پیگیری و احقاق حق شاکی مسیر ساده و مستقیمی به نظر نمی رسد. دلایل اصلی آن هم اولا عدم وجود قوانین روشن و مخصوص به این حوزه تخصصی و دوما ضعف آشنایی فعالان حقوقی (اعم از کارشناسان، وکلا و قضات) با مباحث تخصصی و پایه ای بلاکچین و سوما همانطور که اشاره شد عدم رعایت بایسته های امنیتی توسط کاربران است.

این مجموعه وبینار (که در حال حاضر با اولین قسمت از آن در خدمت مخاطبان هستیم) با اهداف زیر طراحی و برگزار می شود : 

• آشنایی فعالان حوزه حقوقی با مقدمات، مفاهیم و اصطلاحات فنی حوزه بلاکچین
• توضیح و تشریح اجزا فنی اصلی و پایه ای بلاکچین به زبان ساده
• کسب تجربه در تعامل واقعی با بلاکچین و رمز ارزها
• آشنایی با قوانین و رویه های موجود در فضای حقوقی ایران
• خلاء های قانونی موجود در این حوزه
• الزامات امنیتی برای رعایت حریم خصوصی و اجتناب از سو استفاده و کلاهبرداری
• معرفی چالش های حقوقی مرتبط با حوزه بلاکچین در ایران و جهان
• تبادل نظر در حوزه های نو ظهور که به واسطه این فناوری در حال شکل گیری و رشد هستند.

مخاطب این وبینار چه افرادی هستند؟ آیا برای شما نیز مفید است؟

این وبینار توسط وکیل پایه یک دادگستری برگزار می شود و اولین مخاطب آن فعالین حوزه حقوقی اعم از کارشناسان حقوقی، وکلا، قضات، دانشجویان رشته های حقوق و علوم قضایی هستند.

تا حد امکان سعی شده تا مفاهیم فنی به زبان ساده بیان شود و بلافاصله به جنبه های حقوقی پرداخته شود. اگر بلاکچین و جنبه های حقوقی آن برای شما جالب توجه و جذاب است، به هیچ عنوان این وبینار را از دست ندهید. همچنین اگر به دنبال موضوعات جدید و کاملا چالشی برای تحقیق یا پایان نامه یا رساله خود هستید این وبینار شروع خوبی برای شما می باشد. اگر به دنبال شبکه سازی با سایر علاقه مندان به این حوزه هستید نیز این وبینار برای شما کاملا مفید خواهد بود.

در ضمن در جلسه آخر، کتب و منابع مطالعاتی این حوزه به شرکت کنندگان عزیز معرفی خواهد شد.

در سمت مقابل اگر به دنبال توصیه های مالی و سرمایه گذاری هستید یا جزییات فنی و پیچیده بلاکچین برای شما جذاب است،شرکت در این وبینار به شما توصیه نمی شود!

رئوس اصلی مطالبی که در این وبینار توضیح داده خواهد شد کمی پایین تر نوشته شده است، با مطالعه آن قسمت می‌توانید تصمیم بگیرید که آیا این وبینار برای شما مفید خواهد بود یا خیر.