حتماً در جلسه‌های مختلف کاری نام پرسونا را زیاد شنیده‌اید اما نمی‌دانید که پرسونا چیست؟ نگران نباشید در این مطلب قصد داریم تا همه چیز را درباره پرسونا مشتری و طراحی پرسونا یا برندسازی شخصی را به اطلاعتان برسانیم.
پرسونا چیست؟
در یک جمله پرسونا تصویری فرضی از مشتری، خریدار یا کاربران یک کسب و کار است که خواسته‌های مشابهی دارند. در واقع برای تعیین صحیح نیازهای مشتری، ما نیاز به تحقیق درباره ویژگی‌ها، ترجیحات، داشته‌ها، خواسته‌ها، الگوهای فکری و رفتاری مشتریان یا کاربران خود داریم. پرسونا نتیجه این تحقیقات است که ما در مورد مراجعین و مشتریان کسب و کار خود به دست آورده‌ایم.
روند طراحی محصولات، خدمات و راه‌حل‌های مبتنی بر ترجیحات به عهده تیم طراحی است و به همانجا خلاصه می‌شود. اما در بسیاری از رشته‌های طراحی که انسان‌محور هستند؛ برای جمع‌آوری تحقیق و توصیف روندها و الگوهای خاص در داده‌ها از پرسونا به عنوان روشی استاندارد استفاده می‌شود.
از این رو پرسونا افراد واقعی را توصیف نمی‌کند، اما شما پرسونای خود را بر اساس داده‌های واقعی جمع‌آوری شده از افراد مختلف تنظیم می‌کنید.
چرا باید پرسونا طراحی کنیم؟
پرسونا به شما کمک می‌کند تا نیازها، تجربیات، رفتارها و اهداف کاربران خود را درک کنید.اگر به دنبال افزایش خلاقیت در کسب و کار خود هستید حتما باید به موضوع مهم پرسونای مخاطب اهمیت دهید همچنین می‌تواند به شما کمک کند تا تشخیص دهید که افراد مختلف نیازها و انتظارات متفاوتی دارند. از دیگر مزایای پرسونا میتوان به شما کمک کند تا با کاربر موردنظر خود ارتباط برقرار کنید.
به شما در رسیدن به هدف ایجاد یک تجربه کاربری خوب برای گروه کاربر هدف کمک می‌کند.
هر نوع تحقیقی در رابطه با مشتریان به شما این امکان را می‌دهد که محصولات و خدمات خود را با توجه به نیازهای آن‌ها طراحی و تولید کنید. بدین ترتیب رضایت مشتریان از برند شما افزایش یافته و به دنبال آن فروش نیز افزایش پیدا می‌کند.
۴ دیدگاه مختلف پرسونا
برای طراحی پرسونا ۴ دیدگاه کلی وجود دارد که با توجه به کسب و کار خود و مشتریان می‌توانید یکی از آن‌ها را انتخاب کنید. بیایید نگاهی به هریک از آن‌ها بیندازیم:
-
پرسونای هدف – Goal-directed Personas
در این نوع از پرسونا مشتری، تأکید اصلی بر روی کاربران عمومی است. هدف اصلی این نوع پرسونا پاسخ به این سؤال است که کاربر معمولی من می‌خواهد با محصول من چه کند؟
پرسونای هدف، بررسی روند و جریان کاری است که کاربر شما برای دستیابی به اهداف خود در تعامل با محصول یا خدمات خود ترجیح می‌دهد از آن‌ها استفاده کند.
-
پرسونای مبتنی بر نقش – Role-Based Personas
دیدگاه مبتنی بر نقش در طراحی پرسونا نیز هدفمند است اما بر رفتار متمرکز است. در طراحی پرسونای مبتنی بر نقش، انبوهی از اطلاعات و داده‌ها از منابع کیفی و کمی بررسی می‌شود. در این پرسونا مشتری نقش کاربر در زندگی واقعی هدف است.
در واقع منظور نقشی است که فرد در زندگی ایفا می‌کند تا بهتر بتوانیم محصول مورد نیاز او را طراحی کنیم. محصول در کجا استفاده خواهد شد؟ هدف این نقش چیست؟ چه اهداف تجاری مورد نیاز این نقش است؟ چه کسی دیگری تحت تأثیر وظایف این نقش قرار می‌گیرد؟ این نقش چه وظایفی دارد؟
-
پرسونای شغلی –Engaging Personas
ایده این است که از طریق استفاده از پرسونا یک رندر سه‌بعدی از کاربر ایجاد کنید. هرچه افراد بیشتر با شخصیت و مشاغل درگیر شوند و آن‌ها را واقعی بدانند، احتمال دارد که آن‌ها را در طول طراحی فرآیند در نظر بگیرند و بخواهند بهترین محصول را به آن‌ها ارائه دهند. این افراد به بررسی احساسات کاربر، روانشناسی آن‌ها، پس زمینه شخصیتی می‌پردازند و آن‌ها را به محصولات خود مرتبط میکنند. این چشم‌انداز تأکید می‌کند که چگونه داستان‌ها می‌توانند شخصیت‌ها را درگیر و زنده کنند. یکی از مهم‌ترین مشکلات روش شخصیت، مشارکت‌کنندگان برای استفاده از آن است.
-
شخصیت‌های داستانی – Fictional Personas
شخصیت داستانی برگرفته از تحقیقات بر روی کاربر (برخلاف موارد دیگر) نیست بلکه ناشی از تجربه تیم طراحی UX است. این تیم بر اساس فرضیه‌هایی است که در تعامل قبلی خود با پایگاه کاربر و محصولات ساخته شده داشته، تصویری از آنچه که شاید کاربران معمولی از آن استفاده کنند را ارائه می‌دهد.
شکی نیست که این شخصیت‌ها می‌توانند به شدت ناقص باشند یا ممکن است بتوانید از آن‌ها به عنوان یک طرح اولیه نیازهای کاربر استفاده کنید. آن‌ها اجازه می‌دهند تا در مراحل اولیه طراحی UX با کاربران ارتباط بهتری داشته باشید، اما مطمئناً نباید به آن‌ها به عنوان راهنمایی برای توسعه محصولات یا خدمات اعتماد کرد. شما باید بتوانید در پرسونا مشتری تمام علائق و ویژگی‌های شخصیتی کاربران خود را به شکلی ملموس توصیف کنید.
طراحی پرسونا مؤثر
طراحی پرسونا باید قبل از مرحله تعریف تفکر طراحی محصول یا خدمت انجام شود و حتما باید در هنگام نوشتن بیزینس پلن به آن توجه شود. پرسونا مشتری از آنجا که در ایده پردازی بسیار مفید است، باید مراحل اولیه طراحی محصول را ارائه دهد. برای طراحی پرسونا باید:
- اطلاعات گسترده‌ای در مورد کاربران هدف جمع‌آوری کنید.
- کیفیت و تفاوت بین کاربران را تعیین کنید.
- فرضیه‌ای بر اساس تحقیقات خود ارائه دهید و کیفیت و تفاوت بین کاربران را در آن تعیین کنید.
- اطمینان حاصل کنید که ذینفعان در مورد فرضیه شما درباره کاربران توافق دارند.
- چند پرسونای مختلف برای یک پروژه تهیه کنید اما تمرکز شما باید روی یک پرسونا مشتری برای یک پروژه باشد.
- برای هر پرسونا یک صفحه شناسنامه تهیه کنید که شامل:
- تصویری برای آن تهیه کنید.
- ارزش‌ها، علاقه‌ها، آموزش، سبک زندگی، نیازها، نگرش‌ها، تمایلات، محدودیت‌ها، اهداف و الگوهای رفتاری کاربر.
- جزئیات بیشتر در مورد شخصیت (به عنوان مثال، علایق) – هر چیزی که برای واقعی‌تر و مرتبط‌تر شدن کاربر برای درک بیشتر آن نیاز است را بنویسید مانند یک داستان کوتاه.
- چندین موقعیت / سناریو را توصیف کنید که باعث می‌شود کاربر از محصول شما استفاده کند.
- هرکسی را که در این پروژه مشارکت دارد درگیر کنید تا آن‌ها شخصیت را بپذیرند یا شما را توجیه کنند که تجدیدنظر کنید.
- از همه همکاران و هم‌تیمی‌های خود بخواهید که سناریو بنویسند، این کار به آن‌ها برای درک بهتر کاربر کمک می‌کند.
- طراحی یک پرسونا نقطه پایان ندارد، شما باید به توانید با توجه به تغییرات آن را به روز رسانی کرده و نیازهای کاربران را گسترش دهید.
نمونه‌ای از طراحی پرسونای شغلی به شکل ساده بر اساس اصول تفکر خلاق را در تصویر زیر می‌بینید.
حرف آخر…
پرسونا تعریفی از کاربران و مشتریان بالقوه یک سازمان یا کسب و کار است که حیات آن به وجود این کاربران وابسته است. شما باید نمای کلی از مشتریان خود قبل از طراحی محصول یا خدمات در دسترس داشته باشید تا بتوانید طبق آن کار خود را پیش ببرید. همان‌طور که در فوق مشاهده کردید یک پرسونا مشتری می‌تواند بسیار ساده باشد و تنها به توصیف نیازها و ویژگی‌های کاربر بپردازد.
